Duch przyjaźni

W świąteczne dni dane mi było trochę podróżować "uroczym" pkp. Oczywiście nie mogło zabraknąć lektury. Tym razem padło na "Wysokie Obcasy". Numer marcowy - bardzo ciekawy. Ale jeden tekst spodobał mi się szczególnie, mianowicie wywiad z Cezarym Wodzińskim, filozofem. Przytoczę tu fragmenty jego wypowiedzi, ponieważ uważam, że warto zastanowić się nad kwestią przyjaźni.

(...)
"Słowo "przyjaśń" jest przychylne, poufałe, łagodne. Jaśniejsze i bardziej lekkomyślne niż "przyjaźń". I - najważniejsze! - nie ma w sobie egoistycznej cząstki "jaźń", a tym samym sugestii, że źródłem przyjaźni jest moje "ja".
"Ja", które może łaskawie zaprosić kogoś do siebie, na swoich warunkach i dla zaspokojenia egoistycznych potrzeb. W przyjaźni nie ma na to miejsca. Przyjaźń zakłada, że "ja" ustępuje - że się wycofuje z gry, zawstydzone swoją potrzebą bycia na pierwszym planie, wolą dominacji. Stoi sobie z boku i co najwyżej przygląda się zdziwione.
Przyjaźń nie rozgrywa się między "ja" i "ty", lecz "pomiędzy", które powstaje wtedy, gdy oba "ja" rezygnują ze swoich egoistycznych pretensji i ustępują sobie miejsca. Przyjaźń potrzebuje paradoksalnego dystansu - dystansu, który zbliża. Jak gdyby między "ja" i "ty", które oddają się przyjaźni, wkraczał ktoś trzeci, który nas, przyjaciół, przekracza, jest czymś więcej niż my, przewyższa prostą sumę "ja" plus "ty". Taki duch czy - może lepiej nazwać go z grecka - daimon przyjaźni."

 (...)
"Przyjaźń należy do istot płochliwych i dyskretnych. Próżno szukać jej definicji. Lepiej się przyjaźnić, niż ją definiować."
(...)
"Najważniejszym gestem, jaki się wykonuje wobec drugiego człowieka, jest pozwolenie mu na bycie takim, jaki jest."
(...)
"Dar przyjaźni pozwala się odmieniać, być innym, niż się jest. W przyjaźni ryzykuję więc własną niewzruszoną tożsamość, pozwalam sobie nie tylko być z Innym, ale i być innym. Przyjaźń otwiera szeroko okna i drzwi mojego świata."
(...)
"Duch przyjaźni po prostu bierze nas w posiadanie."

(...)
"Wolność od oceniania to jedna z najbardziej urodziwych stron przyjaźni. Żyjemy w świecie pełnym ocen. Co za ulga znaleźć się w takim ustronnym miejscu bez ocen! Świat rządzony przez ducha przyjaźni obywa się bez ocen, więcej - wystrzega się ich jak zarazy, podejrzewając słusznie, że mogą tu tylko szkodzić, a nawet wyznaczać kres przyjaźni."
(...)
" Na przyjacielu nie można się zawieść. Gdy przychodzi moment zawodu, przyjaciela już nie ma, przyjaźń się kończy. Niezawodność jest sercem przyjaźni, choć nie oznacza to żadnego pisanego czy niepisanego zobowiązania. Zawał serca w przyjaźni kończy się rozejściem."
(...)
"Żal mi wielu przyjaźni urwanych czy niedokończonych. Przyjaźń nie jest dana raz na zawsze, nie ma żadnej gwarancji, że będzie trwała wiecznie Może się nagle skończyć, nawet bez powodu. Brak gwarancji, ryzyko niepewności są nieuchronnie wpisane w przyjaźń. (...) Jak się nie dokłada do ogniska, ogień zgaśnie."
(...)
"Przyjaźń to taki dziwny rodzaj "samotności" we dwoje."

Są to fragmenty wypowiedzi Cezarego Wodzińskiego w ramach wywiadu Aleksandry Klich dla "Wysokich Obcasów", nr 1 (4), marzec 2011.